روش‌های مؤثر برای رهایی از نشخوار ذهنی و فکر و خیال

نشخوار ذهنی؟ اگر همواره با فکر و خیال زیاد دست و پنجه نرم می‌کنید، وقت آن رسیده تا با یک سری تکنیک‌ها این عادت را رها کنید و خود را از دنیای خیالی ذهن خلاص کنید. امروز در این مطلب از معجزه قصد داریم با کتاب «این قدر فکر و خیال نکن»، اقدام به درمان این موضوع کنیم. با ما همراه باشید.

چجوری با احساسات و افکار مزاحم برخورد کنیم؟

درد مشترک همه انسان‌های عصر تکنولوژی اضطراب و درگیری‌های فکری است‌. ما انسان‌ها در قرن بیست‌ویکم در خانه‌های هوشمند و لوکس زندگی می‌کنیم و با سبک زندگی اجدادمان فاصله بسیار زیادی گرفته‌ایم؛ ولی در عین حال امروز با افسردگی و افکار مزاحم و تفکرات منفی بسیار زیادی دست و پنجه نرم می‌کنیم. اشکال کار کجاست؟

نشخوار ذهنی از جمله مواردی است که با زیاد فکر کردن متفاوت است و به حالتی گفته می‌شود که فرآیندهای ذهنی را از کنترل فرد خارج می‌کند و باعث رنج و عذاب می‌شود. این فکر کردن همواره به‌صورت تجزیه و تحلیل بی‌حدومرز ادامه پیدا می‌کند و آنقدر در ذهن و جان یک فرد ریشه می‌دواند که مانند یک گیاه عشقه (سرده) او را خفه می‌کند.

برای چیرگی روی مدیریت افکار به‌طور مداوم تمرین کنید

نشخوار ذهنی درست مثل گم شدن در یک هزارتویی بی‌پایان است. مهم نیست چه موضوعی ذهن شما را به خود مشغول کرده است. هر موضوعی می‌تواند ذهن شما را داخل این هزارتوی سردرگم‌کننده بیندازد.

بسیاری از افرادی که دچار نشخوار ذهنی هستند، به صورت ذاتی، به تجزیه و تحلیل بیش‌ازحد و فکرهای بی‌پایان علاقه دارند.
شکل گرفتن این رفتار در آنان به دلیل عوامل محیطی است و در بدترین شرایط، نشخوار ذهنی علاوه بر به‌وجود آوردن اختلال خواب، خستگی مزمن، کاهش بهره‌وری و کاهش اعتمادبه‌نفس، می‌تواند بر زندگی و روابط افراد نیز اثر منفی بگذارد.

ولی فراموش نکنید که هیچ چیز بی‌درمان نیست و اولین قدم برای درمان این موضوع ریشه‌یابی مسئله‌ای است که فکر شما را به خود مشغول کرده است.

برای تشخیص بیش از حد فکر کردنتان، باید محرک‌های بیرونی را شناسایی کنید و به افکار و احساساتی که در نتیجۀ آن، به سراغ‌تان آمده نگاهی بیندازید. سپس چند لحظه‌ای وقت بگذارید و مسئله پیش آمده را از جوانب مختلف بررسی کنید. این کار به شما کمک می‌کند که مشکل را ساده‌تر و قابل‌حل‌تر ببینید.

به‌طور کلی، وجود عوامل استرس‌زا و اضطراب‌آور در زندگی هر فردی اجتناب ناپذیر است؛ ولی نحوهٔ برخورد با آن‌ها را می‌توان کنترل کرد.

تکنیک 4A را امتحان کنید

چهار A شگفت‌انگیز که معادل 4 واژه انگلیسی Avoid ، Alter ، Accept ، Adapt هستند، می‌توانند باعث مدیریت نشخوار ذهنی شوند.
به‌طور کلی تکنیک A4 به معنای اجتناب، تغییر، پذیرش و سازگاری است.

۱. اجتناب (avoid)

زمانی که در موقعیتی قرار می‌گیرید که ذهن شما به سمت بیش‌ازحد فکر کردن می‌رود، بهتر است در چنین شرایطی، مسئله را از دور بررسی کنید و بعد از تجزیه‌ و تحلیل، برای سلامت روان خود، از آن موقعیت دوری کنید.

به‌عنوان مثال؛ اگر فردی از اطرافیان، عامل بهم ریختگی اعصاب‌ و روان شما است، سعی کنید تا جای ممکن ارتباط خود را با او محدود کنید و از او فاصله بگیرید.

در هر صورت هر زمانی که در موقعیتی قرار می‌گیرید که ممکن است باعث نشخوار ذهنی شما می‌شود، بهتر است در آن لحظه تکنیک اجتناب را به خود یادآوری کنید و قبل از افتادن در پشت میله‌های زندان افکارتان، با گفتن یک «نه» قدرتمند از آن شرایط دوری کنید.

۲. تغییر (alter)

زمانی که با قدرت اجتناب آشنا شدید، هم‌اکنون باید قدرت تغییر را نیز درک کنید. به عنوان مثال؛ زمانی که یک نفر شما را ناراحت می‌کند، خودتان را به آن راه نزنید و منشأ ناراحتی را نادیده نگیرید. از صحبت کردن درباره مشکل و قدرت کلامتان برای بهبود اوضاع کمک بگیرید. با تمام وجودتان سعی کنید تا هرکاری که شادی و آرامش را به شما هدیه می‌دهد را انجام دهید و اوضاع را قدرتمندانه دست بگیرید.

فراموش نکنید که هیچ‌کس، تأکید می‌کنم هیچکس با هر نوع اتیکتی که دارد، مهم‌تر از خودتان نیست!

۳. پذیرش (accept)

اینکه فکر می‌کنید نمی‌توان دنیای بیرون را کنترل کرد، کاملاً درست است. ولی کنترل شرایط بیرونی و مواردی که از دست شما خارج هستند نباید اولویت شما باشد. اگر می‌خواهید فکر کردن بیش‌ازحد را کنار بگذارید، باید از قدرت «پذیرش» استفاده و استقبال کنید.
بپذیرید که تغییر بعضی از شرایط و رفتارهای بعضی از انسان‌ها از کنترل شما خارج است. با این کار مطمئن باشید که در زندگی از تک‌تک لحظات‌تان لذت ببرید.

چه بخواهید یا نه، باورهایتان تحت تأثیر جهان‌بینی مخصوص شما است. بنابراین، نگاه خوش‌بینانه‌‌تر نسبت به مسائل، به شما این امکان را می‌دهد که بتوانید در برابر ترس‌هایتان مقاومت کنید. البته تغییر جهان‌بینی، به معنای نادیده گرفتن یا اجتناب از حقایق دردناک زندگی نیست؛ بلکه شما باید آگاهانه دردتان را ببینید، پذیرای آن باشید و درنهایت تا جای ممکن، خودتان را با شرایط وفق دهید.

۴. سازگاری (adopt)

وفق دادن خودتان با شرایط، همان سازگاری است. قدرت سازگاری به شما کمک می‌کند که انعطاف‌پذیرتر، گشاده‌روتر و راحت‌تر با مسائل کنار بیایید. به بیانی خودمانی، کاری می‌کند که سخت نگیرید و قوانین ساده‌تری داشته باشید. رسیدن به قدرت سازگاری نیازمند تلاشی آگاهانه برای رسیدن به خوش‌بینی است.

تکنیک ۱،۲،۳،۴،۵ ؛ یکی دیگر از راه‌های مبارزه با نشخوار ذهنی

همه ما با هر شرایطی دچار تفکرات منفی و احساسات بد در زندگی می‌شویم. دلیل اصلی درد کشیدن از افکار بی حدومرز این است که افراد هرگز یاد نمی‌گیرند که چطور با آنها کنار بیایند.

تکنیک ۱،۲،۳،۴،۵ اغلب برای افرادی که دچار پنیک‌های عصبی و حملات هراس می‌شوند کاربرد دارد؛ ولی می‌تواند از افتادن در دام مارپیچ اضطراب و هزار توی افکار منفی، قبل از اینکه کنترل شرایط از دستتان خارج شود نیز جلوگیری کنید.

در این روش، شما با ایجاد یک حواس‌پرتی، توانایی غلبه بر احساسات خود را پیدا می‌کنید. وقتی دچار استرس و شرایط مشابه شدید، حواستان را به پنج شیء ساده در اطرافتان که می‌توانند هر چیزی، از پنجره تا گلدان و مداد باشند، معطوف کنید.در مرحله بعد به ۴ حس فیزیکی که در آن لحظه دارید، مانند زبری فرش زیر پا، سردی سرامیک، گرمای نور آفتاب، نور لایت آباژور و هر چیز دیگری توجه کنید و احساساتتان را به زبان بیاورید.

سپس به صداهایی که می‌شنوید خوب گوش کنید. با چشمان بسته، نام ۳ صدایی را که در آن لحظه می‌شنوید بگویید. صدای پرندگان، صدای قدم زدن افراد، صدای وزش باد.

حالا چه بویی حس می‌کنید؟ بوی غذا، قهوه، ادکلن؟ نام ۲ بویی را که در آن لحظه می‌شنوید بگویید.
در نهایت به طعم دهانتان توجه کنید. دهانتان چه مزه‌ای می‌دهد؟ نام ۱ مزه را بگویید.

این تکنیک را زمانی که دچار وراجی ذهنی می‌شوید و همش با تفکرات بیخودی دست‌وپنجه نرم می‌کنید به کار بگیرید و سپس یک نفس عمیق بکشید.

به یاد داشته باشید

فراموش نکنید فردی که قربانی هزارتوی افکار منفی می‌شود، فقط و فقط خودتان هستید‌. پس به خودتان کمک کنید و زمانی که دچار نشخوار ذهنی می‌شوید با تکنیک‌هایی که گفتیم مدیریت ذهن و افکارتان را به دست بگیرید. ارباب زندگیتان باشید تا همه چیز بر وفق مرادتان تمام شود.

نوبت شماست

آیا مواردی که گفتیم برای شما مفید بود؟ شما در هنگام نشخوار ذهنی چه کارهایی انجام می‌دهید؟ لطفاً نظرات و تجربیات خود را در قسمت دیدگاه‌ها با ما و کاربران عزیزمان به اشتراک بگذارید و این مقاله را برای کسی که فکر می‌کنید، کمکش می‌کند ارسال کنید.